SITUASI SEMASA JANGKITAN PENYAKIT CORONAVIRUS 2019 (COVID-19) DI MALAYSIA

6 MAC 2022

PENGGUNAAN KAPASITI KATIL COVID-19 DI HOSPITAL DAN PUSAT KUARANTIN DAN RAWATAN COVID-19 BERISIKO RENDAH (PKRC)

Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM) ingin memaklumkan bahawa pada 5 Mac 2022, penggunaan fasiliti kesihatan khusus bagi kes COVID-19:

• Katil Kes Kritikal atau Unit Rawatan Rapi (ICU): Tujuh (7) negeri iaitu WP Putrajaya (83%), Johor (65%), WP Kuala Lumpur (65%), Perlis (64%), Kelantan (63%) Selangor (62%), dan Perak (55%) menunjukkan peratusan pengisian ≥ 50%;
• Katil Bukan ICU: 12 negeri iaitu Selangor (117%), WP Putrajaya (99%), Perak (97%), WP Kuala Lumpur (94%), Perlis (92%), Kelantan (83%), Terengganu (76%), Pahang (69%), Sarawak (68%), Johor (68%), Pulau Pinang (57%), dan Sabah (52%) menunjukkan peratusan pengisian ≥ 50%;
• Katil PKRC: Hanya satu (1) negeri iaitu Melaka (61%) menunjukkan peratusan pengisian ≥ 50% dan;
• Pesakit COVID-19 yang memerlukan alat bantuan pernafasan (ventilator) meningkat kepada 226 pesakit dengan peratusan penggunaan ventilator26%.

Terdapat perbezaan antara Jadual 1 dan Jadual 2  di mana data kapasiti dan penggunaan di Jadual 2 adalah juga termasuk untuk kes COVID-19 dan kes bukan COVID-19.

KKM ingin menjelaskan bahawa terdapat perbezaan di antara data harian kemasukan kes COVID-19 ke hospital berbanding kes COVID-19 kategori 1 hingga 5 yang baharu didiagnosa pada setiap hari. Ini memandangkan keadaan klinikal pesakit yang dinamik dan mungkin merosot atau bertambah baik sepanjang dijangkiti COVID-19.

Pada masa yang sama, terdapat juga kes-kes COVID-19 berisiko tinggi dari kategori 1 dan 2 yang memerlukan kemasukan ke PKRC dan hospital sebagai langkah berjaga-jaga.

Pada 5 Mac 2022, sebanyak 2,019 kes COVID-19 dimasukkan ke hospital (Rajah 1) dengan kategori berikut:

• 772 kes (38.2 peratus) adalah kategori 3, 4, dan 5; dan
• 1,247 kes (61.8 peratus) adalah kategori 1 dan 2.

Selain itu, KKM ingin memaklumkan status terkini kes COVID-19 di Malaysia pada 5 Mac 2022:

• Kes sembuh: 27,143 kes [3,250,793 kes kumulatif          (90.4%)];
• Kes baharu: 33,406 kes (3,595,172  kes kumulatif);
• Kes import: 342 kes [282 warganegara (82.5%); 60 bukan warganegara (17.5%)];
• Kes tempatan: 33,064 kes [32,074 warganegara (97.0%); 990 bukan warganegara (3.0%)];
• Kes yang memerlukan rawatan di Unit Rawatan Rapi (ICU): 371 kes (131 kes disahkan COVID-19; 240 kes disyaki, kemungkinan, dan kes dalam siasatan); dan
• Kes memerlukan bantuan pernafasan: 226 kes (74 kes disahkan COVID-19; 152 kes disyaki, kemungkinan, dan kes dalam siasatan).

PERINCIAN KATEGORI KES COVID-19

Daripada 33,406 kes harian yang dilaporkan pada 5 Mac 2022:

• Kategori 1: 13,157 kes (39.39%);
• Kategori 2: 20,035 kes (59.97%);
• Kategori 3: 92 kes (0.28%);
• Kategori 4: 69 kes (0.20%); dan
• Kategori 5: 53 kes (0.16%).

Daripada 214 kes COVID-19 kategori 3, 4, dan 5 yang baharu dilaporkan pada 5 Mac 2022:

• 60 kes (28.04%) tidak divaksinasi atau belum lengkap divaksinasi;
• 101 kes (47.20%) telah menerima dua (2) dos vaksin COVID-19 tetapi belum menerima dos penggalak (booster);
• 53 kes (24.77%) telah menerima dos penggalak (booster);
• 96 kes (44.86%) berumur 60 tahun dan ke atas
• 70 kes (32.71%) mempunyai komorbid; dan
• 1 kes (0.47%) kes adalah kes ibu mengandung

KLUSTER COVID-19

• Jumlah kluster: 6,837 kluster;
• Jumlah kluster baharu: 11 kluster;
• Jumlah kluster yang telah tamat: 6,363 kluster; dan
• Jumlah kluster aktif: 474 kluster

NILAI R_T

Perincian nilai R_T mengikut negeri adalah seperti di Jadual 4. Maklumat terperinci lain berkenaan situasi semasa jangkitan dan penularan COVID-19 di Malaysia akan dimuatnaik ke laman web COVIDNOW di https://covidnow.moh.gov.my. Data akan dikemaskini pada jam 12:00 tengah malam setiap hari.

Jadual 4: Nilai R_T mengikut negeri berdasarkan kes yang dilaporkan pada 5 Mac 2022

UJIAN PENGESANAN COVID-19: RTK ANTIGEN (RTK-Ag) DAN REVERSE TRANSCRIPTION – POLYMERASE CHAIN REACTION (RT-PCR)

Seseorang itu boleh dijangkiti COVID-19 jika mereka berada berdekatan dengan pesakit COVID-19 yang batuk atau bersin. COVID-19 boleh tersebar terutamanya antara individu yang mempunyai kontak rapat. Jangkitan berlaku apabila titisan yang mengandungi virus dihirup melalui udara atau bersentuhan langsung dengan mata, hidung, atau mulut seseorang. Virus ini lebih mudah merebak dalam persekitaran tertutup yang kurang ventilasi dan sesak.

Ujian RTK-Ag biasanya boleh mengesan jangkitan pada hari ketiga hingga hari ketujuh selepas seseorang terdedah kepada pesakit COVID-19 (Peeling et. al, 2021), manakala ujian RT-PCR boleh mengesan jangkitan seawal hari kedua hingga hari keempat belas selepas dijangkiti (Rajah 2). Justeru itu, ketepatan ujian RTK-Ag dan RT-PCR adalah bergantung kepada tempoh jangkitan sewaktu sampel diambil. Penggunaan RTK-Ag adalah disarankan kepada individu bergejala atau berada dalam kumpulan berisiko tinggi sekiranya tidak bergejala. KKM telah meluluskan penggunaan RTK-Ag sebagai suatu kaedah alternatif pengujian COVID-19 selain RT-PCR. RTK-Ag membantu memudahkan proses pengesanan dan pengawalan jangkitan COVID-19 kerana kaedah ini adalah ringkas, mudah, murah, dan boleh dilakukan di lapangan atau point-of-care testing (POCT). Proses pengujian RTK-Ag adalah pantas dan keputusan ujian boleh diperolehi dalam masa 20 hingga 30 minit.

KKM telah menggunakan RTK Ag sejak 6 Mei 2020 dan kit yang digunakan adalah dinilai oleh Makmal Kesihatan Awam Kebangsaan (MKAK) dan Institut Penyelidikan Perubatan (IMR) bagi memastikan ia mematuhi standard yang diperlukan dan kemudiannya diluluskan oleh Pihak Berkuasa Peranti Perubatan (MDA) untuk kegunaan lebih meluas dalam komuniti.

Dimaklumkan bahawa ujian RT-PCR masih merupakan gold standard bagi mengesan jangkitan COVID-19. RT-PCR mengesan kehadiran asid nukleik (virus genetic material) virus SARS-CoV-2 yang lebih spesifik. Ujian ini mempunyai kadar sensitiviti sebanyak 99.9% dan kadar spesifisiti sebanyak 100%. Namun begitu, ujian ini memerlukan proses dan peralatan makmal yang lebih canggih, kos yang lebih tinggi, tenaga kerja terlatih, dan masa pengujian yang lebih lama iaitu memakan masa antara 6 hingga 24 jam (tidak termasuk masa untuk pengangkutan ke makmal).

KIT UJIAN PANTAS COVID-19

Kit ujian pantas antigen atau Rapid Test Kit Antigen (RTK-Ag) merupakan kit ujian untuk mengesan kehadiran antigen (protein nukleokapsid) pada virus SARS-CoV-2 terhadap orang yang dijangkiti COVID-19.

Terdapat dua jenis RTK-Ag iaitu kit kegunaan profesional dan kendiri. Kit profesional hanya boleh dijalankan oleh anggota kesihatan terlatih di fasiliti kesihatan menggunakan sampel Nasopharyngeal Swab (NPS) atau Oropharyngeal Swab (OPS). Manakala RTK-Ag kendiri boleh dilakukan oleh orang awam tanpa seliaan anggota kesihatan. Ini adalah kerana RTK-Ag kendiri hanya perlu menggunakan sampel yang kurang invasif dan mudah diambil seperti air liur dan swab nasal.

Pesakit yang dikesan positif RTK-Ag kendiri perlu melaporkan keputusan ujian melalui aplikasi MySejahtera, mengemaskini status kesihatan (Home Assessment Tool), dan perlu menjalani isolasi seperti yang ditetapkan oleh KKM. Bagi ujian RT-PCR dan RTK-Ag profesional pula, pihak makmal atau pengamal perubatan yang menjalankan ujian tersebut perlu melaporkannya dengan kadar segera kepada KKM melalui Sistem Informasi Makmal Kesihatan Awam (SIMKA).

KKM menyarankan semua ujian RTK Ag kendiri atau professional ataupun RT-PCR yang dijalankan perlu dilaporkan kepada KKM melalui MySejahtera atau SIMKA, tidak kira sama ada keputusannya adalah positif atau negative. Ini bagi membantu KKM mendapatkan gambaran lebih jelas kadar jangkitan yang berlaku di dalam komuniti.

INTERPRETASI KEPUTUSAN UJIAN RTK-Ag

Ujian RTK-Ag dijalankan dengan menggunakan teknik immunoassay chromatography. Pada kit antigen ini terdapat dua garisan (pre-coated) iaitu: garisan kawalan (C) dan ujian (T). Sekiranya terdapat antigen SARS-CoV2 pada sampel, kompleks partikel antigen–antibodi akan terbentuk dan warna di garisan T akan muncul. Warna garisan kawalan C perlu ada pada setiap ujian yang dijalankan untuk membuktikan ujian adalah sah (valid). Sekiranya tiada warna garisan pada C, ujian adalah tidak sah (invalid) dan perlu diulang semula.

RTK-Ag yang diluluskan penggunaannya perlu mempunyai sekurang-kurangnya 95% kadar sensitiviti dan 95% kadar spesifisiti. Oleh itu, terdapat kemungkinan 5% berlaku keputusan false positive atau false negative. False positive berlaku apabila kit memberi keputusan positif bagi individu yang tidak dijangkiti. Antara faktor penyumbang yang menyebabkan keadaan ini adalah jangkitan silang dari pesakit COVID-19 atau kontaminasi virus dari persekitaran. Manakala false negative berlaku apabila kit tersebut tidak dapat mengesan kehadiran antigen dalam pesakit yang dijangkiti COVID-19. Antara faktor penyebab false negative adalah teknik pengambilan sampel yang salah dan masa sampel diambil di luar tempoh jangkitan.

PENGGUNAAN RTK-Ag KENDIRI

KKM telah meluluskan penggunaan kit ujian kendiri antigen bermula pada 14 Julai 2021. Penggunaan RTK-Ag kendiri sebagai ujian pengesahan di sektor-sektor tertentu, seperti sektor pendidikan, populasi sasaran, dan kumpulan berisiko tinggi adalah penting supaya keputusan yang lebih cepat diperolehi bagi membolehkan tindakan kawalan dilakukan dengan segera. Penggunaan RTK-Ag kendiri juga dapat mengatasi masalah logistik dan pengangkutan sampel terutamanya di kawasan pedalaman dan luar bandar.

Penggunaan RTK-Ag kendiri juga selaras dengan polisi KKM, TRIIS bagi mengurangkan penularan COVID-19 iaitu: 

• Test – melakukan ujian pengesanan COVID-19 secara kendiri;
• Report – melaporkan keputusan ujian pengesanan kendiri (negatif, positif, atau tidak sah) melalui aplikasi MySejahtera;
• Isolate – menjalani pengasingan atau isolasi kendiri sekiranya positif COVID-19;
• Inform – segera memaklumkan kepada kontak rapat dan ahli keluarga terdekat sekiranya positif, di samping memaklumkan kepada pihak berkuasa kesihatan atau Pusat Penilaian COVID-19 (CAC) berhampiran; dan
• Seek –mendapatkan rawatan segera di pusat perubatan atau CAC berhampiran sekiranya gejala bertambah teruk.

Pengguna perlu menjalankan pengujian seperti yang disarankan di dalam arahan kit untuk mendapatkan keputusan yang tepat. Semua keputusan ujian kendiri sama ada positif, negatif, atau invalid wajib dimasukkan ke dalam aplikasi MySejahtera (self-reporting). Sekiranya positif, arahan Home Surveillance Order (HSO) akan dikeluarkan.

KKM ingin menekankan bahawa ujian tidak perlu diulang selepas individu yang positif COVID-19 selesai menjalani kuarantin. Ini kerana ujian yang sangat sensitif seperti RT-PCR masih dapat mengesan kehadiran bahan genetik virus pada sampel saluran pernafasan sehingga 2-3 bulan lamanya setelah dijangkiti ,misalnya dalam tempoh viral shedding. Namun, virus tersebut sudah tidak dapat membiak dan individu tersebut tidak mungkin boleh menyebarkan jangkitan.

KAWALAN KUALITI RTK-Ag KENDIRI OLEH PIHAK BERKUASA PERANTI PERUBATAN (MDA)

Semua kit ujian COVID-19 yang dibawa masuk ke negara ini perlu melalui penilaian oleh Jawatankuasa Expert Committee dari Pihak Berkuasa Peranti Perubatan Malaysia iaitu Medical Device Authority (MDA). Jawatankuasa ini bertindak menyaring dan memutuskan sesuatu kit itu layak dan disyorkan untuk berada di pasaran atau Recommended for Use (RFU) berdasarkan prestasi kit ujian setelah melalui evaluasi atau penilaian makmal di pusat evaluasi terpilih iaitu Makmal Kesihatan Awam Kebangsaan (MKAK), Institut Penyelidikan Perubatan (IMR), Tropical Infectious Diseases Research & Education Centre (TIDREC), Institut Kanser Negara (IKN), Hospital Kuala Lumpur (HKL), dan Hospital Sungai Buloh (HSgB).

Pada 2 September 2021, Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna (KPDNHEP) dan KKM telah dipertanggungjawab menetapkan harga runcit bagi kit ujian kendiri di pasaran tempatan. Sebelum penetapan harga ini, kit ini dijual pada harga RM35.00 – RM40.00. Penetapan harga maksimum ini dibuat atas dasar keprihatinan kerajaan dalam usaha menangani kos sara hidup yang meningkat pada masa kini.

Pada masa ini, terdapat premis yang telah menawarkan harga kit berkenaan pada paras serendah RM4.80-RM6.60. Walaubagaimanapun, orang awam perlu memastikan hanya menggunakan jenama kit kendiri yang telah mendapat kelulusan dari pihak MDA. Semak senarai terkini di laman MDA: https://www.mda.gov.my/announcement/631-self-test-covid-19-test-kit-for-conditional-approval-approved.html 

Sehingga 18 Februari 2022, terdapat 128 kit ujian kendiri di pasaran yang telah mendapat rekomendasi ini. Kit ini juga telah diluaskan penjualannya bukan saja di farmasi dan fasiliti kesihatan, malah ia juga mudah didapati di kedai-kedai terpilih.

Pihak MDA turut memantau keselamatan dan prestasi kit ujian kendiri yang mendapat kelulusan bersyarat dari semasa ke semasa. Sekiranya terdapat sebarang isu dengan kit ujian kendiri yang digunakan, orang awam dinasihatkan melaporkan kepada pembekal yang menjual kit ujian berkenaan dan MDA.

Justeru, KKM amat menyarankan agar orang awam mengoptimakan ujian RTK-Ag kendiri sebagai ujian saringan bagi mengesan jangkitan COVID-19 dan membuat laporan kendiri bagi keputusan ujian melalui aplikasi MySejahtera. Langkah ini penting bagi memastikan masyarakat boleh menjalankan aktiviti harian dengan selamat dan membantu negara meneruskan pemulihan dan pertumbuhan sosioekonomi negara dengan lebih mampan.

NASIHAT KESIHATAN BERKAITAN COVID-19

KKM ingin menasihati orang ramai agar terus mematuhi saranan serta nasihat-nasihat kesihatan yang sering ditekankan iaitu;

• Elakkan 3S: (elakkan kawasan yang sesak, sempit, dan sembang dengan jarak yang dekat);
• Amalkan 3W: (Amalkan Wash, Wear, and Warn); Sentiasa memakai pelitup muka di kawasan awam yang tertutup. Pemakaian pelitup muka berganda adalah digalakkan;
• Amalkan TRIIS (Trace, Report, Isolate, Inform, and Seek) sebelum menghadiri aktiviti sosial atau sekiranya bergejala;
• Jalani segera ujian COVID-19 sekiranya bergejala;
• Individu positif COVID-19 Kategori 1 dan 2A dan bukan berisiko tinggi (berumur bawah 60 tahun dan tidak mempunyai komorbid), tidak perlu hadir ke COVID-19 Assessment Centre (CAC), sebaliknya hanya perlumelakukan pemantauan kendiri melalui HAT dalam aplikasi MySejahtera. SMS atau panggilan daripada perkhidmatan Automated Voice Recording (robocall) akan diterima sekiranya belum atau tidak menjalankan pemantauan kendiri setiap hari;
• Individu yang perlu hadir ke CAC terdekat (senarai penuh lokasi, nombor telefon dan waktu operasi boleh didapatkan di https://covid-19.moh.gov.my/hotline)   untuk penilaian lanjut akan dimaklumkan melalui MySejahtera atau dihubungi CAC melalui SMS atau panggilan telefon;
• Individu yang positif COVID-19 Kategori 2B dan ke atas (sama ada berisiko tinggi atau tidak) atau mempunyai gejala yang semakin teruk, dikehendaki hadir ke CAC atau hospital terdekat bagi pemeriksaan lanjut tanpa menunggu panggilan telefon daripada CAC; dan
• Tempoh isolasi bagi individu positif COVID-19 yang telah lengkap vaksinasi termasuk yang telah mendapat dos penggalak (booster) adalah tujuh (7) hari, manakala tempoh isolasi bagi individu positif COVID-19 yang tidak lengkap vaksinasi atau tiada vaksinasi adalah selama 10 hari. Tempoh isolasi terkini tidak mengambil kira sama ada bergejala atau tidak bergejala.

Individu yang belum menerima vaksin dan tidak pernah dijangkiti COVID-19 adalah kumpulan paling berisiko mendapat jangkitan COVID-19. KKM menasihatkan individu ini agar segera mendaftar dan mendapatkan vaksin COVID-19. Bagi yang telah mendaftar, KKM memohon agar anda hadir ke temu janji tersebut demi melindungi diri dan orang tersayang.

KKM akan terus memantau perkembangan kejadian jangkitan di dalam negara, dan juga luar negara melalui maklumat yang diperolehi daripada pihak WHO. KKM akan memastikan langkah pencegahan dan kawalan yang sewajarnya dilaksanakan secara berterusan.

Sekian, terima kasih.

TAN SRI DATO’ SERI DR. NOOR HISHAM ABDULLAH

KETUA PENGARAH KESIHATAN MALAYSIA

6 Mac 2022 @ 10.15 pagi

Lampiran 1

Jadual 5: Perbandingan gejala COVID-19 Kategori 2A (ringan) dan 2B (sederhana)